Πρόβα για τα γηρατειά
Όλα μας τα χρόνια αποτελούν μια πρόβα για τα γηρατειά, κι ας μην το ξέρουμε. Όταν ακόμα είσαι νωπός στη ζωή, αρχίζει ο χορός της φθοράς. Ωστόσο, δεν πιστεύω ότι είμαστε αθύρματα στα χέρια ενός αλλοπρόσαλλου άγνωστου, που είτε λέγεται πεπρωμένο, είτε αλλιώς, έχει καθορίσει τις γραμμές μας, την ποιότητα ζωής και το βεληνεκές μας. Από κάπου θα πρέπει να διασφαλίζεται η προοπτική της άνετης ζωής, όταν πια θα χάσεις τις μυικές σου δυνάμεις, τα κουράγια και το κέφι για χαρούμενο ξόδεμα της μέρας σου. Τα γεράματα είναι ο αντίποδας της νιότης, όχι όμως και της θέλησης για κράτημα στην καλοζωία. Μπορεί να σταματά κανείς με τα χρόνια να έχει τη δυνατότητα να κινεί τον τροχό της καθημερινότητάς του, όπως θα το ήθελε, αλλά αποκτά άλλες ιδιότητες, καθόλου ευκαταφρόνητες. Να απολαμβάνει τα μικρά και ασήμαντα, τις εικόνες του ήλιου, να ξέρει να κάνει υπομονή, να αγαπά τους πάντες ανόθευτα. Μετά βεβαιότητας το λέω, τώρα που αρχίζω σιγά σιγά να μεγαλώνω, νιώθω πως η ψυχή μου περνά από τη φάση του σκοταδισμού σε μια δέσμη πλούσιου φωτός. Παρότι στα νιάτα μου σπούδασα, διάβασα, δούλεψα, δεν μπορώ να πω ότι τότε ήξερα όσα γνωρίζω σήμερα.
Όσο περνούν τα χρόνια, γίνεσαι κάτι σαν ξεναγός της αλήθειας, αφού έχεις κατανοήσει τα πράγματα και ξέρεις ν’ αναγνωρίζεις τις αξίες, να έχεις τις σωστές προτεραιότητες, και να καθοδηγείς κι άλλους στο δρόμο της λιτότητας ως προς τις επιθυμίες, πράγμα που θα σου χαρίσει την απλότητα. Ξεκινώντας από μια άλλη αφετηρία για να διασχίσεις το υπόλοιπο της ζωής σου, σαν να βλαστάνει ένας καινούριος σπόρος στον κήπο σου, αλλά αυτή τη φορά θα έχεις τον καιρό να τον παρακολουθείς να μεγαλώνει, θα τον φροντίζεις με περίσσια προσοχή, θα διώχνεις τα παράσιτα που θα το ενοχλούν, ώστε να ανθίσει μέσα σε μια τελειότητα, που ποτέ σου δεν είχες παρατηρήσει.
Η ανάγκη για μια ανάταση πνεύματος, καλύπτει σχεδόν όλες τις άλλες, δεδομένου πάντα ότι η υγεία του σώματος είναι σε μια καλή κατάσταση. Και παρόλο που οι αισθήσεις μπορεί να χάσουν κάμποσες μοίρες του κύκλου τους, εντούτοις όλο και πιο έντονα επιζητούν να υπάρχουν.
Νομίζω ότι στα γεράματα, νιώθεις κάτι σαν επιζών, ειδικά αν έχεις περάσει μέσα από πολέμους και τραγωδίες κι όταν έχουν χαθεί αρκετοί από τους φίλους σου. Αυτό σε κάνει να αντέχεις τη μοναχική πλευρά του εαυτού σου, που έτσι κι αλλιώς όλο και υπερισχύει της κοινωνικής με το πέρασμα των χρόνων. Στο μυαλό σου συνωστίζονται άλλα πρόσωπα πια, πεθαμένα κυρίως, και μ’ αυτά κάνεις παρέα. Και καλή μάλιστα.
Βέβαια, μαζί με τα κιλά που συνήθως ανεβαίνουν κατά πολύ στη ζυγαριά, βαραίνουν κι άλλα, στην άλλη ζυγαριά, εκείνη των απολογισμών, των εμμονών και των κρυφών δακρύων της νύχτας. Ευτυχώς όμως που υπάρχει το άλλοθι της νιότης, κι αν η μνήμη μπορεί να χορεύει όπως γουστάρει, άμα της σταματήσεις τον αμανέ, θα αλλάξει ρυθμό, και εκβιάζοντας τον εαυτό σου με χίλιες μεθόδους, θα μπολιάσεις την ψυχή σου με την πεποίθηση ότι η ζωή σου χρωστά μια ανταμοιβή, που εσύ ο ίδιος θα επινοήσεις, ως μαθητής της δια βίου εκπαίδευσης.
Αν έχεις λοιπόν σκοπό να μην καταντήσεις ποτέ ανάπηρος στα όνειρα, μη φοβάσαι το χρόνο. Η προχωρημένη ηλικία μπορεί να αποτελεί ένα ακόμα ρίσκο της ζωής, αλλά μόλις πατήσεις το enter, θα εμφανιστεί στην οθόνη της καρδιάς σου ένας κόσμος φανταχτερός, που ούτε καν τον υπολόγισες ποτέ σου, ένα χάρμα ευζωίας… Δεν μπορώ να ακούω γκρίνιες από ανθρώπους που βγαίνουν στη σύνταξη, ότι δεν έχουν πια τι να κάνουν με το εικοσιτετράωρο που ανοίγεται μπροστά τους κάθε πρωί. Νιώθω ότι εμείς οι ίδιοι φτιάχνουμε το γλυκό που θα τρατάρουμε τον εαυτό μας, και στο χέρι μας είναι να το απολαύσουμε. Καλύτερα να μην περιμένεις να στο κεράσει κανείς, γιατί μάλλον δε θα του βρίσκεται ή δε θα του περισσεύει. Όποιος απεχθάνεται τη μυρωδιά των γηρατειών, καλά κάνει να τη συνηθίσει λίγο λίγο, και μάλιστα να την λατρέψει. Γιατί αν τα γηρατειά είναι αυτά καθ’ αυτά ένα βάσανο, τότε γιατί κανένας δεν είναι ποτέ πρόθυμος να πεθάνει;
Κατερίνα Μαυρομμάτη, 11/6/2015