Πέμπτη 8 Ιανουαρίου 2015

   Ευχαριστώ από καρδιάς την πολυαγαπημένη μου ηθοποιό Γωγώ Ατζολετάκη, που τόσο μαγικά διάβασε την περασμένη Κυριακή στην εκπομπή της “Aχ τι καλά που είν’ εδώ” στον Alpha 98.9,  ένα απόσπασμα από το κείμενό μου για την ειρήνη.
  

     Είναι κι αυτές οι φράσεις, μικρούλες όσο μια ανάσα, χιλιοειπωμένες και τετριμμένες σαν το  καλημέρα, κι όμως μπορούν και κρύβουν έναν ανεμοστρόβιλο που εκπλήσσει με το μέγεθος και την ένταση. Συνηθίσαμε να λέμε μεγάλες κουβέντες, χωρίς να νοιώθουμε την αλήθεια τους. Αυτό το “χρόνια πολλά”, μονάχα ελληνική ευχή, (μεταφρασμένο δεν έχει παρά μόνο ακαταλαβίστικη ή αστεία έννοια), τι όμορφο που είναι! Χρόνια πολλά! Από μόνο του μια μελωδία! Το ξεστομίζουμε σαν κάτι απόλυτα φυσικό. Μα όλοι θέλουν να ζήσουν πολλά χρόνια, άρα είναι μια ευχή πολύ σημαντική.
     Κι εκείνο το άλλο, που βγαίνει απ’ της καρδιάς τον πάτο: “Ο Θεός μαζί σου!” Τι ωραία να τ’ ακούς!  “Ο Κύριος μετά Σού” Μια υμνωδία! Όλα θα πάνε κατ’ ευχήν όταν κάτι θεϊκό είναι μαζί μας.
       Αλλά είναι και μια ρήση, η ουσιωδέστερη όλων των ευχών,  αναμφισβήτητα αναγκαία για την ανθρωπότητα: “Και επί γης ειρήνη!”  Ένας αγγελικός ψαλμός που εμπίπτει στο διηνεκές των καιρών. Μια κοινοτοπία που αξίζει… Εκεί μέσα, σε τόσο ασήμαντες λεξούλες, επωάζεται μια πεποίθηση. Ότι χωρίς ειρήνη, ο κόσμος δεν έχει καμιά ευκαιρία. Λόγια παλιά, λόγια αενάως θελκτικά. Αν υπάρχει κάτι που θα μπορούσε να αγγίξει την τελειότητα, είναι τούτο: και επί γης ειρήνη!.. Μια επιθυμία που ωστόσο έρχεται σε συνεχή ρήξη με την πραγματικότητα. Πού είναι η ειρήνη σήμερα;
        Xωρίς να χρειάζεται να αναπροσαρμοστεί, τούτη η θετική προτροπή, σκοντάφτει πάντα στο τουπέ της μισαλλοδοξίας. Τρόμος, βία, εγκλήματα… Η γη στάζει αίμα. Αίμα σφαγμένων παιδιών. Λες και πεισματικά οι άνθρωποι, με βουλιμική λαχτάρα, μπαίνουν σ’ έναν αναπόφευκτο πόλεμο, ώστε η ειρήνη να γίνεται μονίμως ένα σύμβολο. Ακατάσχετα βαρύτιμη…
   Η ειρήνη είναι σαν τη βροχή. Πέφτει παντού, αλλά απορροφάται μόνο από μαλακό έδαφος. Οι πέτρες την αποδιώχνουν και την μετατρέπουν σε καταστροφική πλημμύρα.
       Θα πάψει κάποτε να υπάρχει αυτή η ευχή, για ειρήνη πάνω στη γη, ως περιττή, και να λέγεται έτσι απλά από ειρηνοποιούς ανθρώπους, όπως το “χρόνια πολλά”;  Ή μήπως τελικά η ειρήνη είναι ένα τέχνασμα για να έχει λόγο ύπαρξης ο πόλεμος;
        Ανήμερα των Χριστουγέννων, Πέμπτη ήταν φέτος, στη θεία λειτουργία, ειπώθηκε ξανά  εκείνο το “Υπέρ της άνωθεν ειρήνης”, αλλά σε πόσους άραγε διαπέρασε το αυτί και έφτασε στην καρδιά αυτή η ουράνια ειρήνη, η θεόσταλτη πηγή ενέργειας και αγάπης, που τόσο αγνοούμε σαν ένα σύνηθες και ασήμαντο δώρο;.. Η άνωθεν ειρήνη θα μπορούσε να επικρατήσει ως το υπέρτατο ιδεώδες, που θα είχε τόση ισχύ ώστε να εξαλείψει έριδες και να κάνει τη γη να γυρίζει μόνο με αδελφοσύνη.
        Κι αν οι θρησκείες διδάσκουν την ειρήνη, γιατί οι άνθρωποι δεν ζουν εν ειρήνη; Τι τους κάνει να είναι μέσα στις μικρότητες, και να τραβούν σουγιάδες και όπλα ακόμα και μετά από έναν καυγά για ασήμαντη αιτία;
         Θυμάμαι μικρή, όταν άκουγα τον παπά στην κυριακάτικη λειτουργία να ψέλνει εκείνο το επαναλαμβανόμενο “ειρήνη πάσι”, που δεν το καταλάβαινα και μου το εξηγούσε η μαμά μου, μια πλατιά απορία γέμιζε το στενό μου μυαλό: “Και γιατί πρέπει να τους το λένε συνέχεια στις εκκλησιές οι παπάδες,  δεν το ξέρουν από μόνοι τους οι άνθρωποι ότι πρέπει να ζουν ειρηνικά, με αγάπη και δικαιοσύνη;”
        Φαίνεται ότι το μίσος καρποφορεί πάνω σε αειθαλές δέντρο. Και η γη υποτάσσεται στην ανάγκη του παράλογου. Γι’ αυτό θα ευχηθούμε και φέτος “Και επί γης ειρήνη!... Αμήν!”

Κατερίνα Μαυρομμάτη 8. 1. 2015